
Newsletter Subscribe
Enter your email address below and subscribe to our newsletter
Enter your email address below and subscribe to our newsletter
Mısır çeşitleri ve mısırdan yapılan eşsiz yemekler tarihin en eski zamanlarına kadar uzanır.
Yıllar boyunca yaygınlaşan bu tahıl yalnızca haşlanmış haliyle değil; un ve nişasta yapımı gibi şekillerde de kullanılmıştır.
Günümüzde ise karşımıza farklı mutfak kullanımlarıyla çeşitli mısır çeşitleri çıkmaktadır.
Bu mısır türleri temelinde kimyasal yapılarıyla birbirlerinden ayrışmaktadır.
“Mısır Çeşitleri ve Kullanım Örnekleri” yazısıyla beraber bu ayrıma odaklanacak ve en yaygın 6 mısır türünü keşfedeceğiz:
Sert Mısır, Tatlı Mısır, At Dişi Mısır, Cin Mısır, Unlu Mısır ve Mumlu Mısır.
Umuyorum ki her mısırın özellikleri ve kullanım örneklerini tamamen kavrayacaksınız.
Öyleyse patlamış mısırlarınızı hazırlayın çünkü sizi adeta film tadında bir yazı bekliyor!
Not: Patlamış mısırın yanında “Sinema ve Toplumsal Eleştiri: 8 Film İncelemesi”ne de bir ara uğra! 🙂
Sağlam dış kabuğu ve parlak taneleriyle sert mısır (taş mısır), Karadeniz mutfağının vazgeçilmezlerindendir.
Sert endospermi ve diğer mısır çeşitlerine kıyasla az kalan nişasta miktarıyla mısır unu yapımında oldukça fazla tercih edilir.
Üstelik sert mısırlar, düşük yağ oranı ve dayanıklılığı sayesinde uzun süre saklanılabilmektedir.
Trabzon mutfağının simge yemeklerinden biridir.
Sert mısırdan elde edilen un, tereyağı ve tuzlu çökelek peyniri birleşerek yoğun, uzayan Kuymak’a (Mıhlama) dönüşür.
Mayasız bir yiyecek olan mısır ekmeği özellikle balık yemeklerine harika eşlik eder.
Ancak dikkat edin!
Dışarıda uzun bir süre bekleyen mısır ekmeğinizde bakteriler üreyecek ve ekmeğinizi ekşitecektir.
Ve de bu ekşilik, bazılarının iddialarının tersine, mısır ekmeğinin karakteristik özelliği filan değildir!
Tatlı mısır, şeker içeriğinin nişastaya dönüşümünü engelleyen bir mutasyona sahiptir.
Bu nedenle tatlı mısırların şeker oranı oldukça yüksektir.
Taze tüketimi ise en uygun kullanım biçimidir.
Taze veya konserve hâldeki tatlı mısır taneleri özellikle yeşil, bakliyatlı salatalar için harikadır.
Sokak lezzetleri arasında yer alan klasik haşlanmış mısır, tatlı mısırdan yapılır.
Közlenmiş tatlı mısır, sebze düşkünleri için vazgeçilmez diğer bir lezzettir.
At dişi mısır olgunlaştıkça ortasında çöküntü oluşan taneleriyle tanınır.
Bu mısır çeşidi özellikle endüstriyel ürünlerde tercih edilir.
Bu yüzdendendir ki at dişi mısırının doğrudan kullanımı mutfakta nadirdir.
Öte tarafta ise mısır nişastası ve mısır şurubu üretiminde başrolü oynar.
Ev yapımı tatlılarda kıvam verici olarak kullanılan nişasta genellikle at dişi mısırdan elde edilir.
Kıvam artırıcı özelliği sayesinde bu mısır türü, endüstriyel çorba ve hazır yemek üretiminde aktif rol alır.
Not: Mutfak ölçülerini “Bir Tutam Ne Kadar?”a göz atarak tutturabilirsin. 🙂
Cin mısır, patlamış mısır yapımında kullanılan ünlü bir mısır çeşididir.
Küçük ve sert taneleri içerdiği yüksek suyun basınçla genleşmesiyle patlar.
Bu patlama, su buharının oluşturduğu iç basınç ve nişastanın cam benzeri yapısının ısıyla değişime uğraması gibi basit ama etkileyici bir kimyasal sürece dayanır.
Sonuç ise sinema keyfinin vazgeçilmezi, mis gibi çıtır çıtır patlamış mısırlar!
Doğal, katkısız ve eğlenceli bir atıştırmalıktır.
Tabii bilinçli bir tüketiciye yaraşır şekilde cin mısırlarından kendiniz yapmanız şartıyla.
Unlu mısır adı üstünde un üretimi için biçilmiş kaftandır. 🙂
Yumuşak dokulu nişastasıyla bu mısır çeşidi – un üretimi dışında – Türkiye’deki glütensiz beslenme trendiyle popülerleşmektedir.
Beyaz mısır unundan yapılan ekmekler ve kekler, glüten hassasiyeti olanlar için iyi bir seçenektir.
Not: Tatlı hassasiyeti olanlar içinse Lanetli Baklava Tarifi’ni okumamalarını tavsiye ederim!
Meksika mutfağının önemli yiyeceklerinden tortilla, bu mısır türü ile yapılır.
Mumlu mısırlar; kolay ezilen, balmumu benzeri yumuşak endosperm yapısıyla tanınır.
Ek olarak mumlu mısır yaklaşık olarak %99 amilopektin içerir.
Ancak bu mısırın mutfakta doğrudan kullanımı yoktur ve daha çok gıda sanayisinde talep görür.
Jelibon yapımındaki jel kıvamı sağlamada mumlu mısır nişastası özellikle tercih edilir.
Hazır sos – puding üretim sürecine parlaklık verme ve kıvam sabitleme özelliğiyle katkı maddesi olarak katılır.
Bugün, binlerce yıllık geçmişiyle yalnızca bir tahıl olmaktan çıkan mısır çeşitlerini inceledik:
At Dişi Mısır, Mumlu Mısır, Sert Mısır, Tatlı Mısır, Unlu Mısır ve Cin Mısır.
Umarım bu yazımla beraber, hangi tarifte hangi mısır türünü kullanacağınızı bilerek yemeğinizin kalitesini doğrudan belirlersiniz.
Şimdiyse bilgilerle donanmış hâlde sıradaki 2 durağımız:
• Makarna Çeşitleri ve Sos Eşleşmeleri
Cafer Can Yeşilyurt
Faydalı Kaynaklar